نکات ايمني در جوشکاري

به هنگام انجام جوشکاري توجه به نکات ايمني اهميت بسيار زيادي دارد چرا که عدم توجه به آن خسارت هاي جبران ناپذير مالي و جاني رقم مي زند. از آنجايي که کار با دستگاه جوش و برق خطرناک است نمي توان در مواجه با آن سهل انگاري نمود. دانستن و بکارگيري نکات ايمني در حين اجراي جوشکاري سبب مي شود خطرات ناشي از آن که حتي ممکن است منجر به مرگ شود به کمترين مقدار خود برسد.

پوشش و وسايل حفاظتي جوشکاري

پوشش جوشکار به منظور رعايت موارد ايمني شامل اين موارد مي باشد: 1? کلاه مقاوم در برابر اشعه 2? حفاظ صورت 3?ماسک جوشکاري دستي با لنز هاي کننده 4? لباس با آستين کامل و يقه دکمه دار 5? دستکش بلند و مقاوم 6? شلوار تميز و مقاوم در برابر آتش که بدون لبه باشد و انتهاي پيراهن روي آن قرار گيرد 7? کفش يا چکمه ايمن 8? پيش بند چرمي 9? عينک محافظ.

• براي جوشکاري استفاده از عينک و نقاب مخصوص امري ضروري است زيرا در موقع برقراري قوس و پس از آن دو نوع اشعه غير مرئي به وجود آمده است که براي چشم و پوست مضر است. در صورت مشاهده نقاط سفيد جلوي چشم پس از برداشتن عينک بايد از عينک با شيشه تيره تر و در صورت نديدن حوضچه جوش بايد از عينک با شيشه روشن تر استفاده کرد.


• لباس بايد به اندازه کافي ضخيم باشد تا از نفوذ اشعه هاي خطرناک جلوگيري کند. همچنين لباس هاي الياف طبيعي مقاومت بيشتري نسبت به الياف سنتزي دارد.


• به دليل اثر نامطلوب اشعه ماورا بنفش و مادون قرمز در هنگام ايجاد قوس بايد از نقاب دستي براي جوشکاري هاي کوتاه و براي جوشکاري هاي بلند مدت از نقاب هاي ثابت قرار گيرنده روي سر استفاده کرد.

جايگاه تصوير 2

موارد ايمن کننده کابل جوشکاري

کابل ها، اتصال دهنده نيروي برق از منبع تغذيه به دستگاه هستند به همين دليل اين محل اتصال بايد عايق کاري شده باشد. موارد ديگري که بايد به آنها توجه کرد عبارت اند از:

1. زماني که براي بزرگ شدن طول، چند کابل را به يکديگر متصل مي کنند بايد محل هاي اتصال کابل الکترود و کابل زمين به خوبي عايق شود تا برق زدگي پيدا نکنند.


2. از کابل هاي معيوب استفاده نکنيد و هواره تميز نگه داشته شوند. توجه شود که کابل به روغن و گريس آلوده نشده باشد و در گودال آب، روغن و کف مخزن قرار نگيرد.


3. اگر کارگاه بزرگ بود و طول کابل زياد بود جوشکار بايد کابل را در وضع مرتبي قرار دهد و آن را از محل هايي که احتمال آسيب وجود دارد دور کند. در صورت امکان بايد به کمک پايه هايي کابل ها را از ارتفاعي که براي تردد اشخاص و ماشين هاي کافي باشد رد نمود.


4. امکان دارد کابل هاي جوشکاري با لبه هاي تيز برخورد کند يا زير چرخ وسايل نقليه قرار گيرد به همين دليل با توجه به شرايط کاري بايد جنس کابل مورد نظر را انتخاب کرد.

با رعايت چه مواردي ماشين جوشکاري در شرايط ايمن قرار مي گيرد؟

در مجاورت مواد قابل اشتعال و انفجار، گازهاي قابل اشتعال و گرد و غبار نبايد از دستگاه هاي جوش استفاده شود. دقت شود که ماشين جوش ناقص يا صدمه ديده به کار نبرده باشيد و هيچگاه خود جوشکار به تعمير يا نصب آن نپردازد. اين امر بايد توسط تکنسين مجرب پس از قطع کامل جريان برق صورت گيرد. دستگاه هاي خودکار و نيمه خودکار بايد مجهز به حايل هاي حفاظتي با وسايل راه انداختن دو دست باشند تا کارگر نتواند پس از به کار افتادن دستگاه، دست خود را وارد منطقه خطر کند. بدنه دستگاه جوش بايد اتصال الکتريکي به زمين داشته باشد.

 اگر جوشکاري در فضاي بسته صورت گيرد حتما بايد تهويه مناسب انجام شود. دقت شود که ماشين جوش با موتور ديزلي يا بنزيني مي تواند باعث جمع شدن دود در فضاي بسته و خفگي شود. اغلب دستگاه جوش در حين عمليات از جايي به جاي ديگر برده مي شود به همين دليل بايد در تمامي نقاط محل کار، پريزهاي مناسب تعبيه شده باشد. اگر ترانسفورماتور نوعي است که با مايع خنک مي شود اين مايع نبايد به هيچ وجه آتش گير باشد. براي جلوگيري از آسيب پذيري سيم پيچي ترانسفورماتور يا برخورد به قسمت هاي برق دار که عايق نشده بايد اطراف آن با ورق هاي فولادي به ضخامت مناسب يا وسايل ديگر پوشش داده شود.

نکات جلوگيري کننده از حريق در جوشکاري

نکاتي که خطر احتراق را به حداقل خواهند رساند عبارت اند از:

• قبل از انجام فرايند بايد محيط مورد نظر را به طور دقيق بررسي کنيم تا احتمال آتش سوزي نداشته باشد و هيچ گونه مواد اشتعال زا در آنجا وجود نداشته باشد.


• در صورت وجود مخازن و لوله هاي حاوي مواد آتش گير، اامي است قبل از انجام عمليات جوشکاري آنها را تخليه و تميز کنيد و با آب پر شوند.


• کف هاي چوبي را پيش از شروع فرايند بايد تميز کنيد و در قسمت هايي که خطر ريختن ف مذاب وجود دارد با مواد غير قابل اشتعال همچون ورقه هاي في پوشانده شوند.


• يک کارگر مجهز به آتش خاموش کن در محل انجام عمليات مستقر باشد. حداقل تا يک ساعت بعد از اتمام کار بايد از محل بازديد کرد تا اطمينان حاصل شود تا در نقطه اي آتش پنهان در اثر جوشکاري ايجاد نشده باشد.


• اگر قرار است از دستگاه جوش سيار استفاده شود قبل از شروع در هر محل خطرات احتمالي حريق بازرسي شود.

محافظت از برق گرفتگي در جوشکاري

از آنجا که فرد جوشکار از شروع تا پايان کار از نيروي برق استفاده مي کند همواره در معرض خطر برق گرفتگي قرار دارد. از اين رو ضروري است که حتما نکات زير را مد نظر خود قرار دهد:

1. به هنگام کار، زمين بايد خشک باشد و در صورت خيس بودن بايد از لاستيک، چوب و پوکه هاي خشک به عنوان زير پايي استفاده شود.


2. احتمال برق گرفتگي در مکان هاي مرطوب و فصول گرم سال بيشتر مي شود زيرا به هنگام عرق کردن بدن مرطوب مي شود و مقاومت بدن در برابر عبور الکتريسيته کم مي شود.


3. معمولا براي جلوگيري از خطر برق گرفتگي، ولتاژ برق نبايد از 36 ولت در محيط هاي خشک و 12 ولت در محيط هاي مرطوب کند.


4. استفاده از گيره هاي عايق پوش شده و الکترودهاي روکش دار از عبور جريان برق از بدن جوشکار جلوگيري مي کند. با اين وجود در هنگام تعويض الکترود يا مواردي که قوس خاموش است، جوشکار در معرض ولتاژ مدار باز قرار مي گيرد. به همين دليل فرد موظف است که از ايستادن در مکان مرطوب و تماس با قطعات وصل شده به مدار زمين خودداري کند.


5. گيره هاي الکترود در حين عمليات جوشکاري گرم مي شوند که براي خنک کردن آنها بايد از وسايل خنک کننده استفاده کرد، يا از يک گيره متفاوت استفاده کرد. قرار دادن الکترود در آب سرد بسيار خطرناک است و به هيچ عنوان نبايد اين عمل را انجام داد.